Η αρχαία Πύλος των Κλασσικών- Ελληνιστικών χρόνων

 Η αρχαία Πύλος των Κλασσικών- Ελληνιστικών χρόνων βρισκόταν στο ύψωμα του Κορυφασίου ακρωτηρίου στο βόρειο άκρο του κόλπου/όρμου του Ναυαρίνου, απέναντι από το βόρειο άκρο της ιστορικής νήσου Σφακτηρίας και ουσιαστικά ήλεγχε τη νότια άκρη της χερσονήσου Κορυφασίου, προέκταση της οποίας αποτελεί η νήσος Σφακτηρία, που εκτείνεται νότια και περικλείει από δυσμάς τον κόλπο του Ναβαρίνου.
Ένας μικρός πορθμός, σήμερα πλωτός μόνο σε μικρά ιστιοφόρα και βάρκες, που αποτελεί τη φυσική βόρεια είσοδο του κόλπου του Nαβαρίνου, το Στενό της Συκιάς, το χωρίζει από τη Σφακτηρία. Το ακρωτήρι, φύσει οχυρή θέση με την απόκρημνη και βραχώδη διαμόρφωση του υψώματος και με τη θάλασσα σχεδόν ολόγυρα, περιβρέχεται δυτικά και νότια από το Ιόνιο πέλαγος, βόρεια από τον όρμο της Bοϊδοκοιλιάς, και ανατολικά εν μέρει από τη λιμνοθάλασσα του Oσμάναγα (ή το Διβάρι).
 Από τη στρατηγική αυτή θέση του επισκοπείται ο θαλάσσιος χώρος από τη νήσο Πρώτη (Mαραθονήσι) μέχρι τις Μεσσηνιακές Οινούσσες (Σαπιέντζα, Σχίζα, Αγία Μαριανή Μεσσηνίας ή Αμαριανή και Βενέτικο Μεσσηνίας), καθώς παράλληλα ελέγχει τη βόρεια είσοδο του όρμου του Ναβαρίνου και το εκεί λιμάνι (της Γιάλοβας).

 Η ακρόπολη της αρχαίας Πύλου βρισκόταν στο χώρο (εντός και εκτός) που σήμερα διασώζεται το ιστορικό Παλαιόκαστρο. 
 Όταν η αρχαία πόλη επανιδρύθηκε κατά το -371 επέστρεψαν σ’ αυτήν ακόμα και εξόριστοι από εκείνους που είχαν αναχωρήσει στη Σικελία και στην Κυρηναϊκή, με αποτέλεσμα να κηρυχθεί αυτόνομη πόλη (-362) μετά την απελευθέρωση της Μεσσηνίας από τη Σπάρτη το -367.
Στον θαλάσσιο χώρο του ακρωτηρίου Κορυφασίου σώζονται ίχνη από τις λιμενικές εγκαταστάσεις.
 Η ακρόπολη της αρχαίας Πύλου ακολούθησε την πορεία των περισσοτέρων πόλεων του πελοποννησιακού νότου που διαδοχικά γνώρισαν την ελληνιστική ακμή, τη ρωμαϊκή κατοχή και τη βυζαντινή περίοδο.

Αριστερά: Κατάλοιπα οχυρώσεων της κλασικής Πύλου στους πρόποδες του ακρωτηρίου Κορυφάσιο. Η κλασική Πύλος οχυρώθηκε κατ' αρχήν από τους Αθηναίους την περίοδο της μάχης της Σφακτηρίας, στην ουσία όμως τόσο ο οικισμός όσο και οι οχυρώσεις αναπτύχθηκαν κυρίως μετά τη μάχη των Λεύκτρων το -371. Δεξιά: Στον θαλάσσιο χώρο του ακρωτηρίου Κορυφασίου σώζονται ίχνη από τις λιμενικές εγκαταστάσεις που προφανώς ανήκαν στην αρχαία Πύλο.

Νεκροταφείο Ελληνιστικών χρόνων Διβαρίου

 Στην περιοχή της λιμνοθάλασσας του Διβαρίου και σε μικρή απόσταση από την τοποθεσία της αρχαίας Πύλου ανασκάφηκε νεκροταφείο των Ελληνιστικών χρόνων στα μέσα της δεκαετίας 1960 από τον τότε Έφορο Αρχαιοτήτων Ν. Γιαλούρη. 

 Βρέθηκαν κιβωτιόσχημοι τάφοι, τα ευρήματα των οποίων αφού μελετήθηκαν, μεταφέρθηκαν σε μουσειακούς χώρους, κυρίως στο Μουσείο Πύλου. 

 Οι τάφοι πλημμύρισαν ξανά από τα νερά της λιμνοθάλασσας.

Δεξιά: Κτερίσματα καθημερινής χρήσης από το Ελληνιστικό νεκρεταφείο του Διβαρίου Μουσείο Καλαμάτας

Δίδυμοι κιβωτιόσχημοι τάφοι από το ύστερο κλασικό-ελληνιστικό νεκροταφείο στο Διβάρι Γιάλοβας, που ανακαλύφθηκαν στις ανασκαφές του 1966. Οι κιβωτιόσχημοι τάφοι (αρ. 33 και 34) ήταν επενδεδυμένοι με λίθινες πλάκες και περιείχαν μεγάλο αριθμό κτερισμάτων, κυρίως κεραμική, γυάλινα σκεύη, νομίσματα και χάλκινα αντικείμενα. . Στη φωτογραφία δεξιά διακρίνονται οι τάφοι με τα κτερίσματά τους

Αριστερά: Ελληνιστικός κιβωτιόσχημος τάφος στο Διβάρι Γιάλοβας, πλήρης κτερισμάτων. Διακρίνονται πρόχοι, απιόσχημοι αρύβαλλοι και άλλα αντικείμενα, ενώ εμφανή είναι τα οστά του νεκρού. Μέσον: Φωτογραφία από τις ανασκαφές στο Διβάρι Γιάλοβας που δείχνει την αποκάλυψη σημαντικών κεραμικών ευρημάτων. Διακρίνεται ο σπάνιος δελτιόσχημος ασκός (γνωστός και ως “θερμοφόρα”), μεγάλο κεραμικό μπωλ και πυξίδα. Δεξιά: Εδώ εικονίζονται δύο κυρίες μέσα στο σκάμμα. Η μία είναι πιθανώς η σύζυγος του ανασκαφέα.

Αριστερά: Σπάνιο σχήμα αγγείου, με λαβές που συνδέουν το χείλος με την βάση του λαιμού και δελτιόσχημο σώμα, που παραπέμπει στο σχήμα της θερμοφόρας. Ανακαλύφθηκε στην ανασκαφή ελληνιστικού νεκροταφείου στο Διβάρι Γιάλοβας. Μέσον και δεξιά: Πήλινος μεγαρικός σκύφος με ανάγλυφη παράσταση Μαινάδων. Αποτελεί εξαιρετικό δείγμα της όψιμης ελληνιστικής εποχής.
Source:
aristomenis