Νέρων ο αμφιλεγόμενος αυτοκράτωρ

Η προσωπικότητα

Κατά την διάρκεια των αυτοκρατορικών χρόνων, την Ρώμη κυβέρνησε μία σειρά φιλόδοξων, εγωπαθών και αυτοκαταστροφικών αυτοκρατόρων. Μετά τις ευτυχισμένες ημέρες του Οκταβιανού Αυγούστου και της Pax Romana, οι διάδοχοί του απεδείχθησαν λιγότερο ικανοί και σώφρονες. Πολλών εξ αυτών τα ονόματα έγιναν συνώνυμα κάθε είδους φρικαλεότητος και παράφρονος συμπεριφοράς (όρα Καλιγούλας).

Μετά την δολοφονία του Καλιγούλα, τον διαδέχθηκε στον θρόνο της Ρώμης

ο θείος του Κλαύδιος, ο οποίος υπό την προτροπήν της συζύγου του Μεσσαλίνας, προέβη σε εκκαθαρίσεις αντιπάλων και αδιάκριτες εκτελέσεις συγκλητικών και Ρωμαίων αριστοκρατών. Όταν η Μεσσαλίνα παντρεύτηκε τον εραστή της κι επεχείρησε να ανατρέψει τον Κλαύδιο, ο τελευταίος διέταξε την εκτέλεση αμφοτέρων. Τότε, ο Κλαύδιος ενυμφεύθη την νεωτέρα αδελφή του Καλιγούλα, την ίδια του την ανιψιά Αγριππίνα, η οποία από πρότερον γάμον της είχε αποκτήσει ένα γιο, τον Λούκιο Δομίτιο. Ο Κλαύδιος τον υιοθέτησε επισήμως, δίδοντάς του το οικογενειακό όνομα Νέρων (πλήρες όνομα Λούκιος Δομίτιος Αχενόβαρβος Νέρων Κλαύδιος Καίσαρ Αύγουστος Γερμανικός).

Το 51 μ.Χ., ο Κλαύδιος ανεκήρυξε τον Νέρωνα, ως διάδοχό του για τον θρόνο. Η μητέρα του Αγριππίνα, είδε την εξέλιξη αυτή ως μία ευκαιρία να χρησιμοποιήσει τον γιο της, αρχικά για να διασφαλίσει την ζωή της από τον Κλαύδιο (Τάκιτος, Annales XII.62,280) και εν συνεχεία ως όργανον για να κατακτήσει τον θρόνο της Ρώμης.

Προτομή Ιουλίας Αγριππίνας η νεώτερη_54-68 μ.Χ_μουσείο Κοπεγχάγης

Η Αγριππίνα απεφάσισε να δράσει αδίστακτα. Έβαλε δηλητήριο στο φαγητό του Κλαυδίου και όταν το δηλητήριο απεδείχθη πως δεν ήταν αρκετά δραστικό, διέταξε τον προσωπικόν ιατρόν του, ο οποίος συμμετείχε στην συνομωσία, να του δώσει μεγαλυτέρα δόση δηλητηρίου. Έτσι, το 54 μ.Χ. ο Κλαύδιος δολοφονήθηκε δηλητηριασμένος και άνοιξε ο δρόμος της διαδοχής για τον Νέρωνα.

Ο Νέρων ανηγορεύθη αυτοκράτωρ στις 14 Οκτωβρίου 54 μ.Χ., μόλις μία ημέρα μετά τον θάνατον του Κλαυδίου, και παρέμεινε στον θρόνο έως τις 9 Ιουνίου 68 μ.Χ., οπότε και αυτοκτόνησε ευρισκόμενος εκτός Ρώμης, όταν η Πραιτοριανή Φρουρά τον εγκατέλειψε και υπεστήριξε τον Γάλβα για τον Ρωμαϊκό θρόνο ( Σουητώνιος, Νέρων, VIII, XLIX). Παρά τις έντονες φήμες που εκυκλοφόρησαν περί αναμείξεως του Νέρωνος στον θάνατο του θετού του πατρός Κλαυδίου, αυτός φρόντισε να κηδεύσει τον Κλαύδιο με πολλές τιμές και να τον θεοποιήσει (Σουητώνιος, Νέρων, IX, XXXIII).

Έτσι ο Νέρων σε ηλικία μόλις δεκαέξι ετών, έγινε ο νεώτερος αυτοκράτωρ της Ρώμης. Αρχικά ξεκίνησε την διακυβέρνησή του εξαγοράζοντας με άφθονο χρήμα την Πραιτωριανή Φρουρά, ώστε να εξασφαλίσει την υποστήριξή της. Εν συνεχεία, στον ενθρονιστικό λόγο, γραμμένο από τον παιδαγωγό του Σενέκα, υπεσχέθη στην Σύγκλητο ότι θα κυβερνούσε με επιείκεια και μετριοπάθεια, ακολουθώντας το παράδειγμα του Αυγούστου και μάλιστα είπε ότι θα αποκαθιστούσε κάποιες από τις αρμοδιότητες και εξουσίες της Συγκλήτου (Τάκιτος, Annales XIII.4). Η διακυβέρνησή του, τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώσεων και καλών προθέσεων, ξεκινούσε θετικά.

Η Αγριππίνα στέφει τον Νέρωνα αυτοκράτορα_μουσείο Αφροδισίας_Τουρκία

Είναι γεγονός ότι ο Νέρων αποτελεί μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες προσωπικότητες, έχοντας κατηγορηθεί για πολλά και φρικτά εγκλήματα, καθώς και βάναυσες συμπεριφορές. Οπωσδήποτε, η βίαιη προσωπικότητα του επηρεάσθηκε από το γεγονός ότι μεγάλωσε σε ένα οικογενειακό περιβάλλον που διακρινόταν για την ανηθικότητα και την εγκληματικότητα. Η μητέρα του Αγριππίνα τον εδίδαξε με το παράδειγμά της ότι για να κατακτήσει κάποιος την εξουσία πρέπει να είναι αδίστακτος και να μην διστάζει να καταφεύγει σε δολοφονίες. Άλλωστε, η ίδια θέλησε να χρησιμοποιήσει τον γιο της ως πειθήνιο όργανο, προκειμένου να ασκεί  την πραγματική εξουσία στην Ρώμη. Τελικώς, ο Νέρων φρόντισε να απαλλαγεί από την αδίστακτη και δολοπλόκο μητέρα του, αφού πρώτα την εξόρισε από το παλάτι και κατόπιν διέταξε την δολοφονία της.

Υπάρχει βεβαίως και η θετική πλευρά, αφού από τον παιδαγωγό του, τον φημισμένο Σενέκα, έλαβε επιμελημένη μόρφωση. Υπό την επίδραση και καθοδήγηση του Σενέκα, τα πέντε πρώτα χρόνια της διακυβερνήσεως του Νέρωνος υπήρξαν θετικά και ευεργετικά για την αυτοκρατορία, ώστε οι Ρωμαίοι τα ονόμασαν «πενταετία Νέρωνος (Quinquennium Neronis)». Κατά την διάρκεια αυτής της πενταετίας εισήγαγε αρκετά φιλολαϊκά νομοθετήματα, που σκοπόν είχαν να περιορίσουν τις αυθαιρεσίες της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και να προστατεύσουν τα λαϊκά στρώματα. Επίσης, έλαβε μέτρα οικονομικής φύσεως που ελάφρυναν τα φορολογικά βάρη των ασθενέστερων πολιτών της αυτοκρατορίας (Τάκιτος, Annales XIII.54).

Σενέκας_τμήμα διπλής προτομής του Σενέκα και Σωκράτη_Συλλογή αρχαιοτήτων_Βερολίνο

Υπάρχει βεβαίως εξήγηση για την εν λόγω στάση του Νέρωνος. Ήθελε να είναι λαοφιλής και να έχει την στήριξη των λαϊκών στρωμάτων της Ρώμης όχι τόσον από αγάπη για τον λαό, όσον για να έχει την στήριξή του έναντι των αριστοκρατών συγκλητικών που θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν την εξουσία του.

Σύντομα όμως άρχισε να παραμελεί τα καθήκοντά του ως αυτοκράτωρ και επεδόθη στις τέχνες και τους αγώνες. Μάλιστα, τον περισσότερο καιρόν διέμενε εκτός Ρώμης. (Σουητώνιος, Νέρων ΧΧ). Όπως ανεφέρθη, υπήρξε μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που μπορούσε να συνδυάζει την εγκληματική συμπεριφορά με τις ευαισθησίες ενός καλλιτέχνη, την βαρβαρότητα με την εκλεπτυσμένη παιδεία.

Ο Νέρων ήταν λάτρης του Ελληνικού πολιτισμού. Επεσκέφθη την Ελλάδα και εξεδήλωσε πολλαπλώς θαυμασμό για τους Έλληνες, συμμετέχοντας σε μουσικούς αγώνες στους οποίους κατέλαβε την πρώτη θέση, την οποίαν του απένειμαν οι Έλληνες από σεβασμό προς τον φιλέλληνα αυτοκράτορα. Επίσης, ανεκήρυξε «την ελευθερία της Ελλάδος» (δηλ. της Ρωμαϊκής επαρχίας της Αχαΐας). Η ελευθερία αυτή βεβαίως υπήρξε τυπική και όχι ουσιαστική, σημαίνοντας απλώς κάποιες φορολογικές ατέλειες των Ελλήνων.

Αυτές οι καλλιτεχνικές ενασχολήσεις του Νέρωνος, η παραμέληση των καθηκόντων του, η μακρόχρονη απουσία του από την Ρώμη, αλλά και ο έντονος φιλελληνισμός του, υπήρξαν αιτίες δυσαρεσκείας για τους τοπικιστές Ρωμαίους που θεωρούσαν ότι τέτοιες συμπεριφορές ήσαν απαξιωτικές για την Ρώμη και δεν άρμοζαν σε Ρωμαίο αυτοκράτορα.

Ένας επιπλέον λόγος για τον οποίον οι Ρωμαίοι αριστοκράτες δεν πολυσυμπαθούσαν τον Νέρωνα, ήταν και η καταγωγή του. Δεν ανήκε στους κύκλους των μεγάλων και ισχυρών αριστοκρατικών οικογενειών της Ρώμης. Μάλιστα, ο Νέρων δεν ήταν καν Ρωμαϊκής καταγωγής. Ο πατέρας του, Γνάιος Δομίτιος Αχενόβαρβος, ανήκε στον λαό των Ουόλσκων, που κατοικούσαν νοτίως του Λατίου αλλά είχαν πλήρως εκλατινισθεί. Άλλωστε, ο Νέρων περνούσε αρκετό από τον καιρό του στην γενέτειρά του πόλη του Άντιου, νοτίως της Ρώμης.

Υπήρχε λοιπόν δυσαρέσκεια ιδίως των ανωτέρων στρωμάτων (των αριστοκρατών και των συγκλητικών), η οποία επετάθη όταν άρχισε να εκδηλώνεται εντονότερα η σκοτεινή πλευρά του χαρακτήρος του, η πιο βίαιη και αποκρουστική. Πλέον η ευδαίμων «πενταετία του Νέρωνος» είχε παρέλθει και την θέση της ελάμβανε μία σκοτεινή περίοδος διακυβερνήσεως.

Καθώς ο Νέρων είχε υπερβεί την ηλικία των είκοσι ετών, η επιρροή του παιδαγωγού του Σενέκα έβαινε μειούμενη καθώς ο σοφός παιδαγωγός δεν μπορούσε πλέον να χαλιναγωγήσει τον παρορμητικό χαρακτήρα και τις αποκλίνουσες συμπεριφορές του αυτοκράτορος.

Ποππαία Σαβίνα η νεώτερη

Έτσι, το 58 μ.Χ., ερωτεύθηκε την Ποππαία, σύζυγο του φίλου του Όθωνος. Ο Νέρων τοποθέτησε τον Όθωνα σε μία απομακρυσμένη επαρχία του Ρωμαϊκού κράτους, την Λουσιτανία και κάλεσε την Ποππαία να μείνει μαζί του στο παλάτι.

Το 59 μ.Χ. απεφάσισε να απαλλαγεί από την μητέρα του Αγριππίνα. Την ανάγκασε να επιβιβασθεί σε ένα πλοιάριο το οποίο σχεδόν αμέσως εβυθίσθη, όμως η Αγριππίνα κατόρθωσε να κολυμβήσει ως την ακτή, όπου εκεί την ανέμενε ένας υπηρέτης με εντολή να την μαχαιρώσει μέχρι θανάτου. Με αυτόν τον τρόπο ο Νέρων σχεδίασε την δολοφονία της μητέρας του για να απαλλαγεί οριστικώς από τις ραδιουργίες της. Εν συνεχεία, χώρισε την πρώτη του σύζυγο, έβαλε να την δολοφονήσουν και προσέφερε την κεφαλή της ως τρόπαιο στην ερωμένη του Ποππαία, την οποία ενυμφεύθη αφού προηγουμένως ανάγκασε τον σύζυγό της Όθωνα να την χωρίσει.

Αξίζει να σταθούμε στην μορφή της Ποππαίας, η γοητεία και η φιλοδοξία της οποίας άσκησε μεγάλη επιρροή στον Νέρωνα. Η Ποππαία γεννήθηκε στην Πομπηία το 30 μ.Χ. από οικογένεια μεσαίας κοινωνικής τάξης και διεκρίνετο για την ομορφιά, την γοητεία, αλλά και την άμετρη φιλοδοξία. Παντρεύτηκε τον Όθωνα, στενό και καλό φίλο του αυτοκράτορος Νέρωνος. Έτσι, ευρέθη κοντά στον Νέρωνα και τον γοήτευσε. Ο Νέρων διέταξε την απομάκρυνση του Όθωνος στην Λουσιτανία (σημερινή Πορτογαλία) και κατόπιν  τον ανάγκασε να χωρίσει την Ποππαία, ώστε η τελευταία να γίνει η επίσημη ερωμένη του αυτοκράτορος το 58 μ.Χ. (Σουητώνιος, Όθων ΙΙΙ).

Ο Τάκιτος υποστηρίζει ότι η Ποππαία είχε ανάμειξη στην δολοφονία της Αγριππίνας, καθώς την θεωρούσε εμπόδιο προς την εξουσία, και παρακίνησε τον Νέρωνα στην δολοφονία της μητέρας του, ώστε εν συνεχεία να μπορέσει να παντρευθεί τον Νέρωνα (Τάκιτος, Annales XIV.1). Βεβαίως, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι οι δολοπλοκίες της Αγριππίνας αποτελούσαν ικανό κίνητρο για τον Νέρωνα ώστε να την δολοφονήσει και δεν χρειαζόταν την παρακίνηση της Ποππαίας.

Ο Τάκιτος επίσης ισχυρίζεται ότι η φιλόδοξη και σκληρή Ποππαία ώθησε τον Νέρωνα να χωρίσει και να δολοφονήσει την πρώτη του γυναίκα Κλαυδία Οκταβία (η οποία, ήταν ετεροθαλής αδελφή του Νέρωνος). Όντως, ο Νέρων προέβη σε αυτές τις ενέργειες, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, αλλά μόλις το 62 μ.Χ. ενυμφεύθη επισήμως την Ποππαία. Έμελλε όμως να έχει σύντομο και άδοξο τέλος. Ο Νέρων, σε ένα βίαιο ξέπασμα και ενώ η Ποππαία ήταν έγκυος, την κλώτσησε στην κοιλιά με τόση οργή και αγριότητα ώστε να προκαλέσει τον θάνατό της το 65 μ.Χ. (Σουητώνιος, Νέρων XXXV.3 , Δίων Κάσσιος, Ρωμαϊκή Ιστορία LXII.27).

Μετά τον θάνατο της Ποππαίας, ο Νέρων βυθίσθηκε ακόμη περισσότερο στην θλίψη και την παράνοια. Μετανοημένος θέλησε να τιμήσει μετά θάνατον την μεγάλη του αγάπη. Διέταξε να ταριχευθεί το σώμα της Ποππαίας και η κηδεία της να γίνει δημόσια με τιμές Αυγούστας. Λέγεται ότι κατά την διάρκεια της κηδείας εκάησαν μεγάλες ποσότητες πανάκριβου και πολυτίμου θυμιάματος από την Αραβία (Πλίνιος, Historia Naturalis XII.41.83). Βυθισμένος στην θλίψη και την παράνοια, ο Νέρων διέταξε να ευνουχίσουν ένα νεαρό άνδρα, ονόματι Σπόρο, ο οποίος είχε την ατυχία να ομοιάζει εμφανισιακώς με την Ποππαία, τον οποίον παντρεύθηκε επισήμως και τον αποκαλούσε με το όνομα της νεκρής του γυναίκας Ποππαίας (Δίων Κάσσιος, Ρωμαϊκή Ιστορία LXIII.11-13).

Η μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης

Η μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης, το 64 μ.Χ., αποτελεί σημαντικό γεγονός στην ιστορία της Ρώμης και από τα πλέον κομβικά γεγονότα που συνέβησαν επί διακυβερνήσεως του Νέρωνος. Τα καταστροφικά αποτελέσματα της πυρκαγιάς, σε συνδυασμό με τις διαδόσεις ότι υπεύθυνος της φωτιάς ήταν ο ίδιος ο αυτοκράτωρ, επέτειναν την λαϊκή δυσαρέσκεια. Ο Νέρων επέρριψε την ευθύνη στους Χριστιανούς και έγινε αφορμή για τον πρώτο μεγάλο διωγμό κατά των χριστιανών.

Συγκεκριμένα το 64 μ.Χ., στις 19 Ιουνίου, ξέσπασε πυρκαγιά στο κέντρο της Ρώμης, στα καταστήματα του Circus Maximus. Η φωτιά επεκτάθηκε γρήγορα στις κεντρικές συνοικίες της πόλεως  που είχαν πολλά καταστήματα με εύφλεκτα υλικά, και σε συνδυασμό με τον δυνατό άνεμο, εξαπλώθηκε στις πτωχότερες συνοικίες με τις ξύλινες οικίες. Η πυρκαγιά αφού έκαιγε επί έξι ημέρες, γνώρισε μία μικρή κάμψη και κατόπιν αναζωπυρώθηκε με μεγαλύτερη ένταση και δεν έσβησε παρά μόνον μετά την ενάτη ημέρα.

Τα αποτελέσματα της πυρκαγιάς ήσαν καταστροφικά. Από τις δεκατέσσερεις συνοικίες της πόλεως, οι δέκα κατεστράφησαν ολοσχερώς και μόνον τέσσερεις δεν επλήγησαν. Χιλιάδες ξύλινες οικίες των λαϊκών στρωμάτων κατεστράφησαν και ο αριθμός των νεκρών ήταν μεγάλος, χωρίς να μπορεί υπολογισθεί. Επίσης, πολλά δημόσια κτίρια και μνηνεία κατεστράφησαν, όπως η Αγορά, ο ναός του Ηρακλέους, ο ναός του Διός στον Παλατίνο λόφο (Τάκιτος, Annales XV.38-44, Σουητώνιος, Νέρων  XXXVIII). Ο Δίων Κάσσιος γράφει ότι ολόκληρος ο Παλατίνος λόφος και τα δύο τρίτα της πόλεως εκάησαν και αμέτρητο πλήθος ανθρώπων έχασαν την ζωή τους. Η καταστροφή ήταν ανυπολόγιστη και δεν υπήρξε όμοιά της στην ιστορία της Ρώμης (Δίων Κάσσιος, Ρωμαϊκή Ιστορία LXII 16.1).

Όταν ξέσπασε η πυρκαγιά, ο Νέρων ευρίσκετο στην γενέτειρα πόλη του, το Άντιον, νοτίως της Ρώμης και επέστρεψε στην Ρώμη όταν ήδη οι καταστροφές έλαβαν ανυπολόγιστες διαστάσεις. Ακόμη και η αυτοκρατορική κατοικία κατεστράφη ολοσχερώς. Ο Νέρων έλαβε μέτρα για να ανακουφίσει τους πληγέντες, να χορηγήσει τρόφιμα και νερό, να στεγάσει τους αστέγους φιλοξενώντας τους ακόμη και στους αυτοκρατορικούς κήπους (Τάκιτος, Annales, XV). Μετά την κατάσβεση της πυρκαγιάς, ο Νέρων αξιοποίησε τους χώρους που είχαν ελευθερωθεί από τα αποτελέσματα της καταστροφικής πυρκαγιάς, για να κτίσει ένα νέο μεγαλοπρεπές παλάτι.

Η παρακμή

Εξετάζοντας την διαρκώς αυξανόμενη εγκληματική συμπεριφορά του Νέρωνος, θα λέγαμε πως αισθανόταν ανασφαλής για τον θρόνο του, παντού έβλεπε πιθανούς εχθρούς που συνωμοτούσαν εναντίον του, άρχισε να αισθάνεται καχυποψία προς όλους και ανεκάλυπτε υπαρκτές ή φανταστικές μηχανορραφίες εναντίον του. Αυτή η γενικευμένη καχυποψία τον εξώθησε σε πιο βίαιες και εγκληματικές συμπεριφορές.

Έτσι, λίγο μετά την δολοφονία της Αγριππίνας, που θεωρούσε ότι απειλούσε την ζωή του και σχεδίαζε διάφορες μηχανορραφίες, έδωσε εντολή να εκτελεσθούν ορισμένοι πλούσιοι Ρωμαίοι αριστοκράτες απλώς επειδή τους υποπτευόταν γενικώς και αορίστως (Σουητώνιος, Νέρων XXXV–XXXVII). Αργότερα και μετά την καταστροφική πυρκαγιά της Ρώμης, όταν η δυσαρέσκεια προς το πρόσωπο και τις πράξεις του αυτοκράτορος είχε ενταθεί μεταξύ των ανωτέρων Ρωμαϊκών τάξεων, ανεκάλυψε ευρεία συνωμοσία που εξυφάνει το 66 μ.Χ., στην οποία ήσαν αναμεμειγμένοι πολλοί συγκλητικοί και Ρωμαίοι αριστοκράτες, με σκοπόν την απομάκρυνση του Νέρωνος από τον θρόνο. Η εκδίκηση του Νέρωνος ξέσπασε με οργή και εκτελώντας αδιακρίτως πολλούς απλώς και μόνον με την υποψία ότι πιθανώς να συμμετείχαν στην συνωμοσία εναντίον του (Σουητώνιος, Νέρων  XXXVI). Τότε ήταν που ο Σενέκας, ο οποίος φαίνεται να είχε κάποια ανάμειξη στην συνωμοσία, αναγκάσθηκε να αυτοκτονήσει για να μην πέσει στα εκδικητικά χέρια του Νέρωνος και υποστεί τα χειρότερα.

Γενικώς, ο Νέρων είχε βυθισθεί σε μία κατάσταση ανεξέλεγκτη, όπου πράξεις βίαιες, εκδηλώσεις παράνοιας και παρορμητικών συμπεριφορών, συχνές οινοποσίες, προκλητικές και σπάταλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και απολαύσεις, είχαν προκαλέσει την αποστροφή του Ρωμαϊκού λαού προς το πρόσωπό του. Η παράξενη συμπεριφορά του, οι ακρότητες, οι βάναυσες δολοφονίες υποτιθεμένων εχθρών από τις ανώτερες τάξεις της Ρωμαϊκής κοινωνίας, η παραμέληση των καθηκόντων του και η αύξηση των φόρων για να καλυφθούν οι πολυδάπανες απαιτήσεις και διασκεδάσεις του αυτοκράτορος και της αυλής του, είχαν προκαλέσει την γενική δυσαρέσκεια.

Το 66 μ.Χ. ο Νέρων έλαβε μία ακόμη καταστροφική απόφαση. Στα ανατολικά σύνορα της αυτοκρατορίας προϋπήρχε μία μακροχρόνια αντιπαράθεση και διεκδίκηση της Αρμενίας μεταξύ Ρώμης και Παρθίας. Ήδη από το 53 μ.Χ., ένα έτος προ του θανάτου του αυτοκράτορος Κλαυδίου, τα Ρωμαϊκά στρατεύματα επιχειρούσαν να απωθήσουν τους Πάρθους εισβολείς. Όμως, η πολεμική αντιπαράθεση κατέληξε σε ένα μακροχρόνιο και στείρο πόλεμο που ήδη διαρκούσε δεκατέσσερα έτη. Ο Νέρων επίσης αντιμετώπιζε προβλήματα και σε άλλες Ρωμαϊκές επαρχίες. Γενικώς, επικρατούσε γενικευμένη δυσαρέσκεια και αναταραχή για την υψηλή φορολογία των επαρχιών από την αυτοκρατορική διοίκηση.

Τιριδάτης I της Αρμενίας_πάρκο των Βερσαλιών

Ο Νέρων απεφάσισε ότι ήταν προς το συμφέρον της Ρώμης να συνάψει ειρήνη με τους Πάρθους. Απεφάσισε να παραχωρήσει την Αρμενία στους Πάρθους και να ορίσει βασιλέα της Αρμενίας τον Τιριδάτη Ι, αδελφό του βασιλέως της Παρθίας. Σε μία επίδειξη μεγαλοπρεπείας και Ρωμαϊκού μεγαλείου, τρεις χιλιάδες Πάρθοι ταξίδεψαν μαζί με τον Τιριδάτη στην Ρώμη, όπου ο Νέρων σε επίσημη τελετή θα του παρέδιδε το στέμμα της Αρμενίας. Ο Νέρων διέταξε τις πύλες του Ναού του Ιανού να κλείσουν, σηματοδοτώντας έτσι την έναρξη μιας ειρηνικής περιόδου για τα ανατολικά σύνορα της αυτοκρατορίας. Αυτό που για τα μάτια του Νέρωνος αποτελούσε μία διπλωματική επιτυχία μιας φιλειρηνικής πολιτικής, για την πλειοψηφία των Ρωμαίων πολιτών σήμαινε ήττα για τα Ρωμαϊκά συμφέροντα και βαρύ πλήγμα για το γόητρο τη αυτοκρατορίας.

Σέρβιος Σουλπίκιος Γάλβας

Δύο έτη μετά την παραχώρηση της Αρμενίας στους Πάρθους, ο αρχηγός της Πραιτωριανής Φρουράς απέσυρε την στήριξη στον Νέρωνα και δήλωσε ότι στήριζε τον διοικητή της Ισπανίας, ένα έμπειρο στρατιωτικό διοικητή, στην προχωρημένη ηλικία των εβδομήντα ετών, ονόματι Γάλβα. Ο Γάλβας, καθ’ οδόν τον θρόνο της Ρώμης, είχε την πλήρη υποστήριξη των Ρωμαϊκών λεγεώνων της Ισπανίας, αλλά και της Λουσιτανίας, όπου διοικητής ήταν ο Όθων, πρώην στενός φίλος του Νέρωνος και πρώην σύζυγος της Ποππαίας, ο οποίος είχε επαρκείς λόγους να στηρίξει τον Γάλβα προς ανατροπήν του Νέρωνος.

Όταν ο Νέρων συνειδητοποίησε ότι είχε χάσει την στήριξη των Πραιτωριανών και επρόκειτο να χάσει και τον θρόνο, προσπάθησε να διαφύγει με πλοίο από τον λιμένα της Όστιας. Οι Πραιτωριανοί τον ακολούθησαν και αφού πλέον δεν μπορούσε να διαφύγει, απεφάσισε να αυτοκτονήσει με την βοήθεια ενός ακολούθου του ο οποίος του έδωσε το τελειωτικό χτύπημα με ένα μικρό εγχειρίδιο. Η ημερομηνία ήταν 9 Ιουνίου 68 μ.Χ. Ο Νέρων κυβέρνησε επί δεκατέσσερα έτη. Όταν μαθεύτηκε η είδηση του θανάτου του, ήταν τόση η δημόσια αγαλλίαση όπως αναφέρει ο Σουητώνιος, ώστε ο κόσμος βγήκε στους δρόμους τρέχοντας με ξέφρενη χαρά (Σουητώνιος, Νέρων 57).

Πηγές:

chilonas

 

Αρχιμανδρίτης π. Κύριλλος Κεφαλόπουλος, Ιστορικός, δρ. Θεολογίας, D.S.Litt., δρ. Αρχαίας Ιστορίας Πανεπιστημίου BIU Μαδρίτης