Ευάλωτη η ελληνική οικονομία

Κώστας Μελάς
Η Αυγή

Σύμφωνα με την τελευταία τριμηνιαία Έκθεση (Απρίλιος – Ιούνιος 2014) του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με πλήθος αβεβαιοτήτων. Συγκεκριμένα:

 

Η δυναμική της ανάκαμψης είναι ακόμα ασθενής, παρά την ανάσχεση της ύφεσης. Αν δεν επιτευχθούν στο μέλλον υψηλότεροι ρυθμοί μεγέθυνσης, δεν θα υπάρξει γρήγορη και αισθητή βελτίωση της απασχόλησης και, αντίστροφα, αν η ανεργία παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, θα επηρεάσει αρνητικά, μαζί με άλλους παράγοντες, τη δυνητική παραγωγή στο μέλλον.

Το ζήτημα των τραπεζών, παρά τις ανακεφαλαιοποιήσεις που επιτεύχθηκαν, δεν έχει λυθεί, καθώς εκκρεμεί λύση για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία συνεχίζουν να αυξάνονται και να περιορίζουν τις δανειοδοτικές ικανότητες των τραπεζών

Η Ε.Ε. υπολογίζει ότι τη διετία 2014 – 2015 οι επιπρόσθετες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας θα ανέλθουν σε 14,9 δισ. ευρώ (2,6 δισ. ευρώ για το 2014 και 12,3 δισ. ευρώ για το 2015). Αν επιβεβαιωθεί, η Ελλάδα θα πρέπει ή να συνεχίσει να δανείζεται από τις διεθνείς αγορές (πράγμα που ήδη συναντά δυσκολίες) ή να προσφύγει στον ΕΜΣ, κάτι που συνεπάγεται νέο πρόγραμμα προσαρμογής (και σχετική σύμβαση) σύμφωνα με τους κανόνες του μηχανισμού. Αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα προσφεύγει για δάνεια σε αυτόν ή σε κάποιο ad hoc διακρατικό «όχημα».

Οι επενδύσεις εξακολουθούν να υποχωρούν. O ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου, που έφτασε στο ύψος ρεκόρ των 59 δισ. ευρώ (26,7% του ΑΕΠ) το 2007, έχει έκτοτε πτωτική τάση, φτάνοντας στα 23,6 δισ. ευρώ το 2013 (13% του ΑΕΠ).

Η δημοσιονομική εξυγίανση εξακολουθεί να είναι δρόμος μετ’ εμποδίων (αυξανόμενες ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο, αποφάσεις δικαστηρίων που δικαιώνουν προσφεύγοντες, μη πάταξη της φοροδιαφυγής).

Το δημόσιο χρέος αιωρείται ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από την ελληνική οικονομία και κάνει επιφυλακτικούς τους σοβαρούς εγχώριους και ξένους επενδυτές. Οι προβλέψεις του ΔΝΤ για την εξέλιξη του λόγου χρέους προς ΑΕΠ για την Ελλάδα στηρίζονται σε παραδοχές που μπορεί να διαψευσθούν. Στην περίπτωση ακόμη και μικρών αποκλίσεων από τα πλεονάσματα ή επιτόκια δανεισμού, θα επερχόταν μια καταστροφική έκρηξη του λόγου χρέους. Η Ε.Ε. προβλέπει ότι ώς το τέλος του 2014 το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης από 318,6 δισ. ευρώ θα ανέλθει σε 322,3 δισ. ευρώ, με συνέπεια από 175,0% να αυξηθεί σε 177,2% του ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν).

Τις δυσκολίες της επίτευξης μιας διατηρήσιμης ανάπτυξης δείχνει ανάμεσα σε άλλα η εξαγωγική άπνοια, παρά τη μείωση του εργασιακού κόστους. Προφανώς, η άπνοια οφείλεται σε μια ολόκληρη σειρά δομικών-θεσμικών παραγόντων (διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα).

Η ελληνική οικονομία παραμένει ευάλωτη σε ισχυρές εξωτερικές διαταραχές, πράγμα βέβαια που δεν ευνοεί μακροπρόθεσμες επενδυτικές δεσμεύσεις στην πραγματική οικονομία.